Poradnik - śpiwory turystyczne

ŚPIWORY TURYSTYCZNE (PORADY / TESTY / OPINIE)

Wersja poradnika Śpiwory Turystyczne do druku w załączniku na dole strony

W dzisiejszych czasach wybór sprzętu turystycznego oraz jego dostępność są ogromne i śpiwory oczywiście nie są tu wyjątkiem. Wydawać by się zatem mogło, że nie jest żadnym problemem wejście do najbliższego sklepu turystycznego i wybranie sobie jednego z wywieszonych tam licznie „worków do spania”. Biorąc jednak pod uwagę liczbę modeli oraz zapewnienia każdego z producentów, że to właśnie jego towar jest najlepszy, stajemy przed poważnym problemem. Zwłaszcza, że inwestując w śpiwór chcielibyśmy żeby posłużył nam on wiele lat, aby nie był zbyt duży i ciężki, a przede wszystkim mieć pewność, że kiedy już położymy się w nim, zmęczeni po ciężkim dniu na szlaku, to spokojnie prześpimy całą noc nie szczękając zębami. Aby tak się stało trzeba koniecznie zwrócić uwagę na kilka kwestii począwszy od samej konstrukcji śpiwora – czyli jego kształtu i budowy, poprzez materiały, z których jest on wykonany (tkanina zewnętrzna i wewnętrzna, wypełnienie) a kończąc na jakości wykonania (np. szwów).

Wstęp

Zasadniczym zadaniem śpiwora jest ochrona przed utratą ciepła w trakcie snu. Aby właściwie dobrać śpiwór powinniśmy się zastanowić w jakich warunkach pogodowych i temperaturowych będzie on używany oraz jak bardzo zależy nam na jego wadze. Od tych czynników będzie też zależała oczywiście cena śpiwora.

Na jaką porę roku… Zakres sezonowy użytkowania śpiwora

Śpiwór schroniskowy

śpiwór syntetyczny, waga ok. 0,6 – 0,8 kg, cena 130-250 zł,
śpiwór puchowy o masie puchu do 200g i wadze ok. 400-600g, cena w zależności od rodzaju puchu i producenta 400-700zł.

Śpiwór letni (dwusezonowy)

śpiwór syntetyczny, waga ok 1 - 1,4 kg, cena 150-400 zł,
śpiwór puchowy o masie puchu 200g-300g (śpiwór powinien wówczas ważyć od 0,6 do 1kg), cena w zależności od rodzaju puchu i producenta 400-1000zł.

Śpiwór trzysezonowy

W tym przypadku polecany jest śpiwór o kształcie mumii lub mumia elastyczna (rozciągliwy). Śpiwór powinien posiadać: listwę termiczną, kołnierz termiczny i dobry kaptur ze ściągaczem. W polskich górach temperatura komfortu powinna wynosić ok +1, -5o C. Można zatem zaproponować:

Śpiwór syntetyczny, waga 1,6-2,0 kg, koszt 180-250 zł,
Śpiwór syntetyczny z wypełnieniem wyższej klasy, niższa waga, lepsza jakość materiałów, koszt powyżej 250 zł, waga 1,2-1,5 kg,
Śpiwór puchowy, waga wypełnienia 400-600g (waga całkowita ok. 1,2kg), cena 650-1000zł.

Śpiwór zimowy (czterosezonowe)

Również polecamy mumię. Niezbędnymi elementami są dobrze docieplony i dopasowany kaptur ze ściągaczem, kołnierz termiczny, gruba listwa termiczna. Jeżeli chodzi o temperatury polskie to wystarczającym poziomem komfortu będzie -10o C.

Śpiwór syntetyczny, cena >300zł przy wadze ponad 2,1kg,
Śpiwory puchowe o masie wypełnienia ponad 650g (waga całkowita śpiwora ponad 1,1kg), ceny zaczynają się od 800 zł i sięgają nawet powyżej 1500zł.

Dobór zakresu temperatur śpiwora turystycznego

Warto się zastanowić jak odczuwamy temperaturę, ponieważ od tego będzie zależał zakres temperatur nowego śpiwora. Jeśli używałeś wcześniej jakiegoś śpiwora i nie spełniał on Twoich oczekiwań to sprawdź, czy podawane dla niego temperatury były zgodne z przyjętymi normami. Jeśli tak, to rozważ kupno śpiwora cieplejszego o 5 do 7°C.

Od 1 stycznia 2005 roku weszła w życie norma EN 13537, określająca europejski standard izolacji termicznej stosowany do śpiworów.

Górna granica komfortu (T- max) – przeciętny mężczyzna nie poci się nadmiernie, a zbyt wysoka temperatura nie zakłóca jego snu;
Temperatura komfortowa (T-comfort) – przeciętna kobieta może spać nieprzerwanie;
Dolna granica komfortu (T-limit) – temperatura, w której przeciętny mężczyzna jest w stanie spać nieprzerwanie w pozycji lekko podkurczonej;
Temperatura ekstremalna (T-extreme) – temperatura, w której przeciętna kobieta (jw.) jest w stanie przetrwać noc, jednak w przypadku zaśnięcia na dłużej niż 6 godzin jest zagrożona wystąpieniem hipotermii.

Należy pamiętać, że nie wszyscy producenci podają temperatury swoich śpiworów w oparciu o wyżej przedstawioną normę (nawet jeżeli z pozoru tak to wygląda).

Temperaturę śpiwora dobieramy tak, aby temperatura T-comfort (dla kobiet ) lub temperatura T-lim (dla przeciętnie odczuwających temperaturę mężczyzn) była porównywalna do temperatury panującej w nocy. Należy również pamiętać o tym, że według założeń normy, osoba ubrana jest w bieliznę (legginsy + koszulka z długim rękawem). Jeśli z planowanych warunków, w których będzie używany śpiwór wychodzi temperatura komfortu na poziomie 3°C, ale chcesz mieć pewność, że będzie Ci ciepło nawet kosztem zwiększonej wagi, to zastanów się nad śpiworem o temperaturze wyższej o 5°C. Pamiętaj, że będziesz inaczej odczuwał temperatury przy dużym zmęczeniu, wychłodzeniu (np. kiedy zmarzłeś podczas pływania na kajakach), lub złym odżywieniu, dlatego warto zachować pewien margines. Poza tym, z czasem komfort termiczny, który zapewnia nam śpiwór, może ulec zmianie. Zachęcamy do kupowania śpiworów, na których podana temperatura jest mniej więcej o 5°C niższa, niż ta, którą zakładamy w teorii (śpiwór jest cieplejszy). Większość osób, która decyduje się na ponowny zakup śpiwora, wybiera model cieplejszy od tego, który posiada. Nasze testy również potwierdzają tę zasadę.

Każdy opis modelu, zamieszczony na naszej stronie określa T-lim i wagę. Sprzedajemy produkty wyłącznie tych firm, które podają temperaturę w oparciu o normę europejską. Kobiety decydują się najczęściej na śpiwory 2-3 sezonowe, czyli te, które są cieplejsze o ok. 5 – 6°C w stosunku do modeli, wybieranych przez mężczyzn.

Studium przypadku:

Śpiwór turystyczny dla kobiety „zmarzlaka” i mężczyzny wytrawnego turysty na wakacje lub w okresie czerwiec - wrzesień

Jeżeli czujesz się „zmarzlakiem”, to od średniej temperatury w nocy odejmij jeszcze 7- 10°C (w zależności jak bardzo jesteś zmarzlakiemJ). Czyli jeśli myślisz o śpiworze na okres od czerwca do września (średnia temp. w czerwcu oscyluje w okolicach 12°C), to powinnaś kupić śpiwór o T-Comfort od +2 do +5°C ( 12-10=2 lub 12-7=5) np. Fjord Nansen Troms 1,5 kg lub Torget). Jeżeli to śpiwór tylko na VII-VIII (średnia temp. w nocy to ok. 15°C), to szukasz śpiwora z T-comfort +5 +8°C (np. model Kjolen Fjord Nasen 1,2kg, Jack Wolfskin Purple Haze…).

W przypadku wytrawnego turysty mężczyzny robimy podobne działania, ale punktem odniesienia jest temperatura T-lim. Jeżeli jest to osoba, która wie na podstawie wcześniejszych doświadczeń, że odczuwa temp. normalnie, to kieruje się tylko tymi temperaturami, tzn.: na okres VI-IX mógłby kupić model Finmark 0,9 kg Fjorda Nansena z T-lim +6°C, ale zalecałbym ostrożność i zaproponowałbym śpiwór Kjolen o wadze 1,2 kg (Finmark przydałby się zdecydowanie w okresie VII-VIII).

Pamiętajmy, że podane temperatury nocne to średnia - na początku czerwca (a nawet i później) zdarzają się często noce z temperaturą sięgającą nawet + 4°C.

Śpiwór puchowy czy syntetyk (sztuczny puch)?

Wybierając śpiwór warto znać wady i zalety obydwu rozwiązań i zastanowić się nad tym, które z nich będzie odpowiedniejsze dla naszych potrzeb. Najważniejsze różnice pomiędzy puchem i wypełnieniem sztucznym to:

Cena – śpiwory o wypełnieniu syntetycznym są zdecydowanie tańsze od puchowych. Śpiwory puchowe o takich samych granicach komfortu mogą być 2-3 razy droższe. Cena zależy również od rodzaju użytego puchu.
Termika – śpiworów puchowych jest znacznie lepsza niż syntetycznych. W związku z tym, osiągamy taki sam komfort termiczny śpiwora przy mniejszej ilości puchu, niż w przypadku modelu z wypełnieniem syntetycznym.
Waga – puch jest znacznie lżejszy od wypełnień sztucznych, dzięki czemu przy takim samym komforcie termicznym śpiwór puchowy będzie znacznie lżejszy od syntetycznego. Przykładowo przy temperaturze komfortowej -10o C śpiwór syntetyczny będzie ważył ok. 2,1kg, a puchowy ok. 1,4kg.
Kompresja – śpiwory puchowe kompresują się znacznie lepiej niż syntetyczne. Śpiwór syntetyczny o takiej samej masie jak puchowy zajmie nam w plecaku nawet 2 razy mniej miejsca.
Odporność na wilgoć – wypełnienie puchowe w kontakcie z wilgocią znacznie traci na „lofcie”, w związku z czym nie zatrzymuje w sobie aż tyle powietrza, przez co pogarszają się jego właściwości termiczne. Dlatego nie jest to dobre rozwiązanie w miejscach, gdzie śpiwór byłby stale narażony na wilgoć, ponieważ wymaga wówczas regularnego suszenia i wietrzenia. W warunkach polowych, np. przy ognisku, wysuszenie przemoczonego śpiwora puchowego jest prawie niemożliwe w przeciwieństwie do syntetyka. Nie należy jednak popadać w panikę – worki wodoszczelne powinny rozwiązać problem. Pamiętajmy również o tym, że dobrej jakości puch jest lekko zaimpregnowany i krótkotrwały kontakt z wilgocią nie powoduje problemów.

Wypełnienia sztuczne są znacznie odporniejsze na wilgoć i szybciej schną niż puch. Dodatkowo nawet w przypadku lekkiego zawilgocenia utrzymują swój komfort termiczny na praktycznie niezmienionym poziomie.

Trwałość – śpiwór średniej klasy o wypełnieniu sztucznym powinien służyć nam od 7 do 10 lat, lecz pierwsze zmiany komfortu termicznego są odczuwalne już po 4 latach. Lepsze jakościowo włókniny mogą służyć 8-15 lat. Parametry sztucznych wypełnień słabną szybciej niż puchowych. Dla porównania śpiwór puchowy bez problemu zachowuje swój wyjściowy komfort termiczny przez 10 lat (przy dobrej konserwacji nawet 15-20 lat), a ogólnie służyć nam może nawet dwa razy dłużej.

Wypełnienie i materiały

Jeżeli chodzi o konstrukcję, to każdy śpiwór zbudowany jest z materiału zewnętrznego i wewnętrznego, pomiędzy którymi znajduje się ocieplina. Warto zaznaczyć, że stosuje się nieco inne materiały w zależności od tego czy wypełnieniem jest puch czy ocieplina syntetyczna.

Puch, który jest używany w śpiworach, jest w rzeczywistości mieszaniną puchu (odpowiada on za właściwości termiczne) i drobnych piór (zapewniające sprężystość). Wypełnienie z puchu jest najlepsze jeżeli chodzi o właściwości izolacyjne. Puch obecnie stosowany w śpiworach jest w większości przypadków antyalergiczny i bezzapachowy, co zawdzięczamy specjalnym procesom prania i sterylizacji w temperaturze 120o C. Ważna uwaga: nie ma sensu kupować spiworów z puchem o jakości poniżej 600cui. Według nas idealne proporcje cena/jakość ma mieszanka 750cui. Do produkcji śpiworów używa się puchu gęsiego lub kaczego, przy czym puch gęsi jest bardziej wartościowy od kaczego. Pamiętajmy jednak, że kluczowym wskaźnikiem jest parametr Fill Power, określający zdolność puchu do rozprężania, a nie informacja jakie pierze i w jakiej ilości znajduje się w śpiworze.

Wyróżniamy dwa parametry określające jakość puchu:

Stosunek ilości puchu do pierza – najczęściej wynosi 90/10, jednak na rynku można znaleźć śpiwory o parametrze 98/2. Pierza nie można wyeliminować całkowicie ponieważ zapewnia sprężystość puchu, poza tym taka eliminacja byłaby niemożliwa technologicznie.
Fill Power - współczynnik CUI (cubic inches), określający sprężystość puchu. Pomiar prowadzi się na puchu o masie 1 uncji (28,4g), który w cylindrze pomiarowym jest obciążany, a po usunięcie tłoka mierzona jest jego objętość po rozprężeniu. Dobry jakościowo puch ma 600-650 CUI, jednak stosowany przez niektórych producentów puch najwyższej próby osiąga nawet do 900 CUI.

Wypełnienia sztuczne (syntetyczne) są alternatywą dla wykorzystywanego do produkcji śpiworów puchu. Nie mają tak dobrych właściwości izolacyjnych jak puch, lecz są bardziej odporne na wilgoć i dużo tańsze. Tego rodzaju wypełnienia to w większości włókna poliestrowe pokryte silikonem. Wbrew pozorom ilość kanalików w przekroju włókna nie jest żadnym argumentem przy wyborze włókniny. Ważne jest to, ile włókninie udaje się złapać martwego powietrza przy zachowaniu jak najniższej wagi. Można to sprawdzić badając śpiwór według normy. Średniej klasy włókniny mogą mieć problem ze stabilnością parametrów termicznych w czasie użytkownia (może się mocno zbijać albo rozrywać). Warto zwrócić uwagę, czy firma chwali się tym, jak włóknina zachowuje się po praniu np. w teście 10 prań. Najlepsze włókniny bardzo mało tracą z termiki nawet po 10 praniach.

Chciałbym także ostrzec Was przed śpiworami „marketowymi”, których wypełnienie nie posiada zazwyczaj warstwy silikonu, lub warstwa ta jest na tyle cienka, że znika już po pierwszym praniu. Są one w związku z tym bardzo narażone na zbijanie się wypełnienia, w efekcie czego powstają dziury, które istotnie wpływają na ich komfort termiczny. Nie oszukujmy się: jedynym argumentem „za” przy zakupie tego rodzaju śpiworów jest cena (najczęściej bardzo atrakcyjna np. 69 zł). Pamiętajmy jednak, że cena produktu zawiera 23% VAT, ok. 5% to koszty transportu, podatek dochodowy…, w związku z czym jakość towaru odpowiada jego rzeczywistej, jeszcze niższej cenie.

Kształty śpiworów

W 90% przydatków wybieramy śpiwory typu mumia. Tylko w określonych sytuacjach decydujemy się na typu Koperta. Pośród modeli dostępnych na rynku możemy wyróżnić modele o kształtach:

Koperta – to najprostszy krój. Śpiwór w kształcie prostokąta, z zamkiem na całej długości, umożliwiającym rozpięcie go i rozłożenie jak kołdry. Taka konstrukcja zapewnia dużo miejsca wewnątrz śpiwora, wiąże się jednak z większym jego rozmiarem po spakowaniu. Większą powierzchnię jest również trudniej ogrzać, więc temperatura limitu jest w nich wyższa. Koperty nadają się idealnie do spania na kempingach, oraz do wyjazdów, na których sprzęt przewozimy samochodem.
Mumia – śpiwór zwęża się ku dołowi, co nadaje mu bardziej anatomiczny kształt. Znacznie ogranicza to wielkość śpiwora po spakowaniu, a ograniczenie przestrzeni wewnątrz niego powoduje, że szybciej się ona ogrzewa, dzięki czemu temperatura wewnątrz jest wyższa. Niestety bardziej dopasowany do ciała krój ogranicza możliwość ruchu. Ten kształt jest obecnie najpopularniejszy wśród podróżników, którzy noszą swój „dobytek” na plecach.
Mumia poszerzona – krój zasadniczo jak przy mumii. Od klasycznej mumii odróżnia go większa szerokość środkowej części śpiwora. Dzięki temu śpiwór jest mniejszy od śpiworów typu koperta, ale zapewnia nam większą możliwość ruchu niż mumia – np. przyjęcie pozycji embrionalnej.
Mumie rozciągliwe, elastyczne – są to śpiwory, w których materiał posiada ściągacze dopasowujące śpiwór do ciała. Po naszych testach nasza opinia jest jednoznaczna: modele rozciągliwe są super komfortowe dzięki swobodzie ruchu. Poza tym, dzięki lepszemu przyleganiu, szybko uzyskuje się ciepło wewnątrz śpiwora. Jeżeli się kręcisz w nocy i wcześniej nie wysypiałeś się w mumiach, to jest to śpiwór dla Ciebie. My przetestowaliśmy i śmiało polecamy! Komfort naprawdę niesamowity.

Na co jeszcze warto zwrócić uwagę kupując śpiwór? Oczywiście dobrze jest przyjrzeć się wykonaniu szwów, sprawdzić zasuwanie zamków, także od wewnętrznej strony śpiwora. Najlepiej, jeżeli byłaby możliwość położenia się na chwilę w śpiworze, aby sprawdzić, czy ma odpowiednią długość i szerokość. Śpiwór nie może idealnie przylegać, ponieważ wypełnienie musi mieć miejsce, aby się rozprężyć. Warto też wziąć pod uwagę fakt, że w przypadku śpiworów trzysezonowych i zimowych zdarza się nam chować w nich na noc różne rzeczy (np. kartusz z gazem, czy butelkę z wodą) - warto pamiętać, aby zostawić sobie na to pewien zapas miejsca.

Pomimo najszczerszych chęci w takim tekście nie da się przedstawić wszystkich zasad i porad. Zawsze będzie to tylko część wiedzy, którą posiadają sprzedawcy w naszym sklepie. Dlatego też zapraszamy do nas, a na pewno postaramy się pomóc w wyborze śpiwora najbardziej odpowiadającego indywidualnym potrzebom.

Prawy czy lewy?

lewy - dla osoby praworęcznej
prawy - dla osoby leworęcznej

Rady spod lady (na bazie naszych testów, opinii klientów…)

Pierwszą rzeczą, która należy zrobić na biwaku po wyjęciu z worka śpiwora jest strzepniecie go kilka razy tak, aby dostarczyć powietrze do wnętrza śpiwora. Lepiej wyjąć śpiwór z worka wcześniej, a nie przed samym snem. Dzięki temu zabiegowi będzie on o parę procent cieplejszy :)
Przy zakupie uważaj na doradzanie przez kolegów!!! Każdy inaczej odczuwa temperatury, więc model dobry dla nich, nie musi być dobry dla Ciebie. Czasami też różni ludzie mogą mieć inne priorytety. Informację o tym, co polecają nasi znajomi, warto przekazać sprzedawcy – dzięki temu będzie mógł on lepiej uzasadnić Wasz wspólny wybór.
Używając śpiworów puchowych w temperaturach poniżej +5°C trzeba zwracać uwagę na staranny dobór maty, gdyż sprasowany puch, w przeciwieństwie do sztucznego, prawie nie izoluje.
Należy pamiętać, że wypełnienie śpiworów przechowywanych w worku transportowym znacznie szybciej traci swoją sprężystość, co powoduje zmniejszenie komfortu termicznego. Zarówno śpiwory syntetyczne jak i puchowe najlepiej jest przechowywać w postaci rozłożonej.